Quy định về quản lý chất thải nguy hại mới nhất 2025

Cùng với tốc độ đô thị hóa và sự gia tăng lượng rác thải mỗi ngày, việc quản lý và xử lý chất thải trở thành nhiệm vụ cấp thiết để bảo vệ môi trường sống. Song song đó, một vấn đề không kém phần quan trọng là quản lý chất thải nguy hại lĩnh vực đòi hỏi quy định chặt chẽ và sự tuân thủ nghiêm ngặt. Hãy cùng Thành Vinh Plastic tìm hiểu những quy định mới nhất về quản lý chất thải nguy hại trong năm 2025.

Quy trình quản lý và xử lý chất thải nguy hại

1. Quy trình thu gom chất thải nguy hại đúng quy định

Thu gom chất thải nguy hại là bước khởi đầu quan trọng trong toàn bộ quá trình quản lý, nhằm đảm bảo chất thải được kiểm soát ngay từ nguồn phát sinh. Theo quy định tại Điều 83 Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Thông tư 02/2022/TT-BTNMT, các tổ chức, cá nhân phát sinh chất thải nguy hại phải phân loại, lưu giữ và thu gom riêng biệt so với các loại chất thải thông thường.

Cụ thể, chất thải nguy hại cần được phân loại theo tính chất độc hại, dễ cháy, dễ nổ, ăn mòn hoặc lây nhiễm, sau đó đựng trong bao bì hoặc thùng chứa chuyên dụng có nhãn cảnh báo rõ ràng. Việc thu gom phải được thực hiện định kỳ, đúng thời gian và theo tuyến đường đã được cơ quan quản lý phê duyệt. Người thực hiện thu gom phải được đào tạo về an toàn môi trường, sử dụng trang thiết bị bảo hộ phù hợp và ghi chép đầy đủ nhật ký hoạt động.

Các chủ nguồn thải có trách nhiệm ký hợp đồng với đơn vị có giấy phép xử lý chất thải nguy hại để thu gom, vận chuyển đến cơ sở lưu giữ hoặc xử lý. Đồng thời, tất cả thông tin về chủng loại, khối lượng, thời gian bàn giao phải được thể hiện rõ trong chứng từ chất thải nguy hại theo mẫu quy định.

2. Quy trình vận chuyển chất thải nguy hại an toàn, đảm bảo tuân thủ luật pháp

Sau khi được thu gom, chất thải nguy hại được vận chuyển đến cơ sở xử lý hoặc điểm lưu giữ trung gian. Giai đoạn này tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì vậy cần tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kỹ thuật và an toàn theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP.

Phương tiện vận chuyển phải là xe chuyên dụng, có biển báo cảnh báo nguy hiểm, hệ thống chống rò rỉ, chống tràn, và được cấp phép lưu hành cho mục đích vận chuyển chất thải nguy hại. Trước khi vận chuyển, đơn vị thu gom phải lập kế hoạch chi tiết, bao gồm lộ trình di chuyển, khối lượng, chủng loại chất thải và phương án ứng phó sự cố.

Người điều khiển và nhân viên đi cùng cần được huấn luyện về kỹ năng ứng phó khẩn cấp, nắm vững quy định về bảo vệ môi trường, có đầy đủ giấy phép hành nghề. Trong suốt quá trình vận chuyển, xe phải tuân thủ lộ trình đã đăng ký, tránh đi qua khu dân cư, khu bảo tồn hoặc khu vực có nguồn nước sinh hoạt. Nếu xảy ra sự cố tràn đổ, cháy nổ, đơn vị vận chuyển phải ngay lập tức thông báo cho cơ quan chức năng và triển khai biện pháp khắc phục theo kế hoạch đã được phê duyệt.

3. Quy trình xử lý chất thải nguy hại

Xử lý chất thải nguy hại là giai đoạn cuối cùng, quyết định hiệu quả của toàn bộ quy trình quản lý. Theo Điều 84 Luật Bảo vệ môi trường 2020, chất thải nguy hại phải được xử lý bằng công nghệ phù hợp, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và quy chuẩn môi trường hiện hành.

Tùy thuộc vào tính chất của từng loại chất thải, cơ sở xử lý có thể áp dụng các công nghệ như:

• Thiêu đốt ở nhiệt độ cao (trên 1.200°C) để tiêu hủy hoàn toàn các hợp chất hữu cơ độc hại;
• Trung hòa hóa học đối với chất thải có tính axit hoặc kiềm mạnh;
• Ổn định hóa rắn nhằm cố định các kim loại nặng trước khi chôn lấp;
• Đồng xử lý trong lò nung xi măng phương pháp hiện đại giúp tận dụng nhiệt và giảm phát thải thứ cấp.

Các cơ sở xử lý phải được cấp Giấy phép môi trường, có khu vực lưu chứa an toàn, hệ thống quan trắc khí thải, nước thải tự động, cùng đội ngũ nhân sự có chuyên môn về môi trường. Đồng thời, doanh nghiệp phải ký quỹ bảo vệ môi trường, lập kế hoạch quản lý rủi ro, và đánh giá hiệu quả xử lý định kỳ.

Nhà nước cũng khuyến khích đồng xử lý chất thải nguy hại tại các cơ sở sản xuất công nghiệp nhằm tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí và tăng hiệu quả môi trường. Những đơn vị đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật cao, áp dụng công nghệ thân thiện môi trường, sẽ được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư theo quy định tại Điều 151 Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Quy định về giá và chi phí xử lý chất thải nguy hại

Theo quy định hiện hành, chi phí xử lý chất thải nguy hại được xác định dựa trên nhiều yếu tố như khối lượng, tính chất độc hại, phương pháp xử lý, cũng như công nghệ và địa điểm xử lý. Mức giá này thường do các đơn vị có giấy phép hành nghề xử lý chất thải nguy hại đề xuất, đồng thời phải được cơ quan quản lý môi trường thẩm định và phê duyệt để đảm bảo minh bạch, phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất hoặc tổ chức phát sinh chất thải nguy hại có trách nhiệm ký hợp đồng với đơn vị xử lý được cấp phép, trong đó ghi rõ mức phí dịch vụ, quy trình thu gom – vận chuyển – xử lý, và nghĩa vụ của hai bên theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, Nhà nước còn khuyến khích các cơ sở áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, tái chế, tái sử dụng chất thải nguy hại (nếu có thể) để giảm tải chi phí xử lý và hạn chế tác động môi trường. Các khoản chi phí phát sinh từ hoạt động quản lý, vận chuyển, hoặc xử lý chất thải nguy hại đều phải được hạch toán, kê khai rõ ràng và tuân thủ các quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020, cùng với Thông tư 35/2024/TT-BTNMT có hiệu lực từ ngày 03/02/2025.

Chính sách và biện pháp thúc đẩy xử lý chất thải nguy hại hiệu quả

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý, Nhà nước ban hành nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực xử lý, tái chế và công nghệ xanh. Một số biện pháp đáng chú ý gồm:

• Miễn hoặc giảm thuế cho các dự án đầu tư xây dựng cơ sở xử lý chất thải nguy hại đạt chuẩn môi trường.
• Hỗ trợ vốn vay ưu đãi để đổi mới công nghệ xử lý tiên tiến, thân thiện với môi trường.
• Khuyến khích hợp tác công – tư (PPP) trong việc đầu tư hạ tầng và hệ thống xử lý tập trung.
• Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát nhằm đảm bảo quá trình thu gom, vận chuyển, xử lý được thực hiện đúng quy trình và quy định pháp luật.

Nhờ đó, công tác quản lý chất thải nguy hại không chỉ hướng tới giảm thiểu rủi ro môi trường và sức khỏe cộng đồng, mà còn tạo động lực phát triển ngành công nghiệp tái chế, xử lý bền vững, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xanh và tuần hoàn tại Việt Nam.

Để giúp quý đơn vị triển khai các quy định mới một cách hiệu quả nhất, đặc biệt là trong khâu phân loại và lưu giữ, dưới đây là danh sách các thiết bị và mẫu thùng rác y tế chuyên dụng được khuyến nghị:

Việc cập nhật và tuân thủ các quy định mới nhất về quản lý chất thải nguy hại năm 2025 không chỉ giúp doanh nghiệp thực hiện đúng pháp luật, mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Đây là bước đi cần thiết để hướng tới một nền kinh tế xanh, an toàn và trách nhiệm hơn với tương lai.